Σκίτσα

ακολουθώντας τις κινήσεις του εργάτη

το δωμάτιο

διαγράμματα

_πρώτες καταγραφές του χώρου_σχέδια_διαγράμματα_

Μικρή συζήτηση με εργαζόμενο

Ένας εργαζόμενος προθυμοποιήθηκε να μας βοηθήσει λίγο. Χωρίς να του ζητήσουμε κάτι πρότεινε να μας δείξει το ψυγείο, και μετά μας είπε ότι μπορούμε να πάμε και πάνω να δούμε από ψηλά τον χώρο. Είναι ένας εργάτης που κατάγεται από την Αίγυπτο και ξέρει λίγα ελληνικά. Παρόλο που δεν υπήρχε κίνηση στην ιχθυόσκαλα εκείνη τη στιγμή, αυτός ήταν εκεί και γύριζε, χωρίς να κάνει κάτι. Ήταν και άλλος ένας εργάτης εκεί. Ο χώρος ήταν καθαρισμένος και ελάχιστα άδεια καφάσια βρίσκονταν εκεί. Θα μπορούσε να μένει αυτός στο πάνω δωματιάκι, οπότε, εκείνη την ώρα που δεν υπήρχε δουλειά δεν είχε που αλλού να πάει και καθόταν στο χώρο της ιχθυόσκαλας.

Ανάλυση του χώρου σύμφωνα με το κείμενο ο «δρόμος»

Είναι 1 το μεσημέρι και κάνει ζέστη. Βρίσκομαι έξω από το χώρο της ιχθυόσκαλας, σε θέση από όπου μπορώ να δω τμήμα του εξωτερικού του κτιρίου και τμήμα του εσωτερικού του. Ο ήχος ενός αυτοκινήτου με κάνει να πάω πιο μέσα στο σημείο όπου βρίσκεται η συρόμενη μεταλλική πόρτα της ιχθυόσκαλας. Δεξιά υπάρχει ένα γραφείο, που πιθανόν χρησιμοποιείται για τον έλεγχο εισόδου και εξόδου των φορτηγών και των ανθρώπων. Κανείς δεν είναι εκεί. Στο βάθος φαίνονται άνθρωποι. Είναι όρθιοι και συζητούν. Φαίνεται να περιμένουν. Αριστερά υπάρχουν κάδοι απορριμμάτων και δεξιά υπάρχει μια μικρή υπερυψωμένη πλατφόρμα που οδηγεί μέσα από διάφορες πόρτες, που κλείνουν με ρολά, στο εσωτερικό του κτιρίου. Το εσωτερικό φαίνεται σκοτεινό. Πλησιάζοντας πιο κοντά μπαίνω μέσα. Απόλυτη ησυχία, ελάχιστη μυρωδιά, που δεν είναι ενοχλητική, και ένας μεγάλος κενός χώρος στρωμένος με λευκό πλακάκι. Παρατηρώντας πιο προσεκτικά, εντοπίζω μικρούς κλειστούς χώρους δίπλα από κάθε πόρτα. Οι πόρτες είναι αρκετά μεγάλες, θα μπορούσε να πει κανείς ότι χωράει να περάσει και ένα μικρό φορτηγό από εκεί. Τέτοιες πόρτες έχει και προς τη θάλασσα. Οι μικροί κλειστοί χώροι είναι και αυτοί επενδυμένοι με λευκό πλακάκι, έχουν ένα παράθυρο και μία πόρτα και είναι αριθμημένα. Βλέπω μέχρι το νούμερο 31. Πιθανόν να υπάρχουν και άλλα πιο μέσα στο κτίριο. Μπροστά από αυτά συχνά εντοπίζονται μεταλλικά τραπέζια, που πιθανόν είναι πάγκοι εργασίας. Έχουν τέτοιο ύψος ώστε κανείς να δουλεύει όρθιος σε αυτά. Πλησιάζοντας προς ένα ψυγείο, το οποίο είναι κλειστό, βλέπω μια σκάλα που ανεβαίνει. Οδηγεί στον πάνω όροφο, ο οποίος δεν καλύπτει τον κάτω σε μεγάλο τμήμα. Υπάρχει ένας διάδρομος όπου από τη μια πλευρά υπάρχουν μικρά δωμάτια και από την άλλη είναι ένα στηθαίο, σε ύψος 90 εκατοστών με ένα μέτρο. Πλησιάζοντας σε αυτό, έχεις τη δυνατότητα να δεις το ισόγειο από ψηλά. Τα δωμάτια που βρίσκονται στη μία πλευρά έχουν σχεδόν όλα κλειστή πόρτα. Μέσα σε αυτά υπάρχουν κάποια προσωπικά αντικείμενα πιθανόν των εργατών της ιχθυόσκαλας. Τα περισσότερα φαίνονται εγκαταλειμμένα. Σε ένα συγκεκριμένο που φαίνεται πιο έντονη η παρουσία ανθρώπου εντόπισα μπότες πλαστικές, ζακέτα, μπλούζα, αδιάβροχα, παντελόνι, τσιγάρα, τασάκι, μια τσάντα χειρός, μπουκάλια νερό, οδοντόκρεμα, κουτάκι από χάπια και κάποια άλλα αντικείμενα, όπως εικόνες, καρέκλες, έναν καναπέ μικρό, σκούπα, καθαριστικό, μαξιλάρια και σεντόνια. Στον τοίχο έχουν γραφτεί με σπρέι δύο λέξεις «σου-μου». Γιατί να αφήσει κανείς στο χώρο εργασίας του τόσα προσωπικά αντικείμενα; Θεωρητικά όποιος δουλεύει εκεί, και έχει έναν χώρο που μπορεί να χρησιμοποιεί, σε αυτό τον χώρο αλλάζει ρούχα και βάζει τα ρούχα εργασίας, και αφήνει κάποια προσωπικά αντικείμενα εκεί. Αλλά σε αυτή την περίπτωση το μαξιλάρι, τα σεντόνια και η οδοντόκρεμα, είναι στοιχεία που δείχνουν κάτι άλλο. Μήπως ο εργάτης έχει τόσα αντικείμενα εκεί γιατί δουλεύει αρκετές ώρες στην ιχθυόσκαλα και κάνει διαλλείματα και ξεκουράζεται στον χώρο που του έχει δοθεί; Ή μήπως ο εργάτης ζει εκεί, γιατί δεν έχει σπίτι, οπότε οικειοποιήθηκε το χώρο στον μέγιστο βαθμό. Αν είναι έτσι, ουσιαστικά δουλεύει όλη μέρα στην ιχθυόσκαλα, αφού ζώντας εκεί μπορεί να προσφέρει οποιαδήποτε στιγμή. Οπότε στο δωμάτιο αυτό, που φαίνεται να είναι αποκομμένο από τον υπόλοιπο χώρο της ιχθυόσκαλας, φυλάσσει τα προσωπικά του αντικείμενα και ξεκουράζεται εκεί, όταν δεν έχει πολλή δουλειά.